Kastelen & buitenplaatsen

Kasteel Boekestein

1200 - Fantasietekening uit de 18e eeuw van Kasteel Boekestein.

De oudst bekende vermelding van Kasteel Boekestein is uit 1335 waarin het als een belening wordt genoemd.
In eerste instantie behoorde het kasteel toe aan de familie Uyterliere.
Later ging het eigendom over op het Huis te Dorp in Schipluiden.

Van het Kasteelcomplex Boekestein zijn historische kaarten bewaard gebleven.
Op een kaart van landmeter Jacob Hoensz uit 1556 staat het perceel land afgebeeld waarop het huis Boekestein heeft gestaan.

Aan de oostzijde van de Burgerdijkseweg is een boomgaard aangegeven.
Aan de Zuidzijde van de boomgaard is een laan getekend die eindigt bij een boerderij. Tussen de boerderij en de laan aan de zuidkant van de boomgaard is een apart perceel getekend dat door een sloot is omgeven.
Binnen deze sloot is een heuveltje getekend. Dit zou de plek geweest zijn waarop het huis Boekestein heeft gestaan.
De sloot zou dan de gracht rondom het kasteel zijn geweest.
De afmetingen van het eiland waarop het kasteel stond moet ongeveer 20 bij ruim 25 meter zijn geweest.

Uit archeologisch onderzoek zou blijken dat Boekestein één van de versterkte woningen is die vlak na de overstromingen van de 12e eeuw zijn gebouwd.
Waarschijnlijk heeft er aanvankelijk slechts een houten toren op een motte (een kunstmatig aangelegde heuvel) gestaan, die later vervangen is door een rechthoekige stenen toren.
Dergelijke kastelen werden vanaf ongeveer 1275 aangelegd.

Voor vierhoekige kastelen geldt dat er een stenen zaalbouw of woontoren (donjon) op het eiland stond. Een dergelijk hoofdgebouw stond meestal in de hoek van het eiland.
Kasteel Boekestein lijkt echter eerder een omgracht adellijk woonhuis te zijn geweest, dan een kasteel.

Archeologische vondsten in het gebied wijzen op bewoning tot in de late vijftiende of het begin van de zestiende eeuw.
Op een kaart uit 1663 is nog slechts de boomgaard en een sloot aangegeven.

In De Lier deed jarenlang een hardnekkig gerucht de ronde dat er vanaf de Domkerk een ondergrondse gang naar kasteel Boekestein zou hebben gelopen. Uit archeologisch onderzoek is daar echter niets van gebleken.

Bron: “aanvullend archeologisch onderzoek op het kasteelterrein Boekestein in de gemeente Maasland”, Gemeente Delft,
Vakteam Archeologie,6 januari 2001.

Deze marker komt voor in: