Kastelen & buitenplaatsen

Topografische Kaart Hoofbosch 1815 (gecropt)

13e eeuw - Locatie buitenplaats Hoofbosch (1815)

Hoofbosch was een ontginningsboerderij waar begin achttiende eeuw een buitenplaats verrees ten zuiden van De Lier.
In de twaalfde eeuw lag de plaats waar Hoofbosch werd gebouwd buitendijks en was het niet beschermd tegen de destijds dichtbij gelegen Maas en tegen het Leestelsel.
Waarschijnlijk werd er voor 1200 een dwarsverbinding aangelegd tussen de dijken van Maasland en Naaldwijk: genaamd de Oudendijk. De huidige rijksweg 20 volgt het tracé van deze dijk.

Het gebied tussen de Hoefweg en de Oudendijk werd de Hoeve of Hoof genoemd.
In dit laatste gebied werd tegen de Oudendijk de ontginningsboerderij gebouwd, die het gebied in cultuur moest brengen.
De opdracht voor de bouw kwam waarschijnlijk van leden van het geslacht Uiterlier.
De woning werd “Heerenwerf” genoemd, waaruit opgemaakt kan worden dat er een belangrijk persoon op deze plek woonde.
Mogelijk gaf hij leiding aan de ontginning van het gebied.
Het huis wordt in 1613 voor het eerst genoemd in de leenregisters van de Van der Spangers, die afstammen van de Uiterliers.
In 1553 werd de woning bewoond door IJsbrant Philipsz.

Na in het bezit geweest te zijn van meerdere personen, kwam het in 1613 in handen van Jacob Cornelisz. van Wouw, burgemeester van Den Haag en in 1657 in bezit van Gerrit van der Does, advocaat in Den Haag.
Vóór 1677 is de buitenplaats in gebruik genomen, aangezien hij toen het land verhuurde aan een boer en hijzelf gebruik maakte van de woning, stal, duifhuis en houten kas.
Van der Does zal zelf dus geregeld op de buitenplaats hebben verbleven.

In 1730 werd het complex beschreven als een herenhuis met tuinmanshuis, koetshuis, stalling, boomgaarden, parterres, bloemen- en moestuinen, vijvers, kommen, lanen, ramen voor broeikassen, die bij elkaar 10 morgen beslaan. Voorts 22 morgen aan weiland, hooiland en tuinbouwgrond.

in 1772 werd de buitenplaats verkocht aan Johan Hendrik van der Does, die burgemeester van Rotterdam was.
Acht jaar later zette hij de buitenplaats met 14 morgen echter weer te koop.
Toen geen geïnteresseerden zich meldden verkocht hij het voor de sloop, maar behield hij zelf 18 morgen land en de Heerenwerf aan de Oudendijk.
Ook het tuinmanshuis bleef staan en werd uitgebreid met een paarden- en koeienstal.
In 1872 werd de inmiddels vervallen boerderij vervangen door een nieuwe woning met stal.

De boerderij uit 1872 werd in 1988 gesloopt en de grond tot 75 cm geëgaliseerd ten behoeve van de glastuinbouw.

Opgraving bij Hoofbosch 1988

Bron: Dijk, K.F. van: De Buitenplaats Hoofbosch, Historisch Jaarboek Westland 1992 (nr 5)


Warning: Use of undefined constant OD_ENV - assumed 'OD_ENV' (this will throw an Error in a future version of PHP) in /var/www/vhosts/westlandkaart.nl/httpdocs/wp-content/themes/westlandkaart/footer.php on line 17