Landbouw

boerderijarckesteinnegenhuizen1950

1650 - Boerderij Arckestein in Negenhuizen (1950)

Toon streetview

In Zouteveen, rond de Zouteveenseweg, ligt de buurtschap Negenhuizen, vroeger negen boerderijen. Eén van de oude boerderijplaatsen is de woning Arckestein, waarop de familie Arkestein als laatste het boerenbedrijf uitoefende. De karakteristieke boerderij is gelukkig bewaard gebleven.

De boerderij ligt geheel vrij aan de oostzijde van de Zouteveenseweg, gescheiden door een smalle sloot. Het is een langhuisboerderij, gebruikelijk voor het Rijnlandse type. De rechthoekige plattegrond bestaat uit een woon en een werkgedeelte, die door een brandmuur gescheiden worden van een stal. De rangschikking van stal, werkkeuken, kelder en voorhuis hangt samen met de bedrijfsvoering. De onderkelderde opkamer en het voorhuis zijn aan de voorzijde.

De werkkeuken grenst, gescheiden door de genoemde brandmuur, aan het stalgedeelte. De melk werd in de werkkeuken verwerkt. In het karnhuis, dat buiten naast de werkkeuken is gelegen, dreef een rondlopend paard de karnmolen aan. In de kelderkamer, in de voorruimte van de kelder werd de melk afgeroomd.

De kazen werden gezouten in pekelbakken in de kelder. Wanneer de substantie vast genoeg was, gingen ze naar het voorhuis om te rijpen. Voor de afvoer van de kazen het voorhuis een buitendeur, die vanaf de 16e eeuw altijd in het midden van de voorgevel was geplaatst.

Het woon- en werkgedeelte van de boerderij dateert uit ±1650. Boven de vensters aan de voorzijde zijn korfbogen, die door het cementpleister, dat ±1865 is aangebracht, niet meer zichtbaar zijn. Op het linker venster was de voordeur. Het cementpleister suggereert een gevelopbouw in blokken natuursteen en moest de boerderij aanzien geven. Aan de zonnige zuidoostzijde werd ±1950 een erker gebouwd. Het dubbele raam in het rieten dak uit ±1980 doet afbreuk aan het karakter van de boerderij. Het pand wordt goed onderhouden.